بلبرینگ و یاتاقان هر دو از قطعات پرکاربرد خودرو می‌باشند. بلبرینگ گوی‌های فلزی متصل به هم دارد که در سطح صیقلی قرار گرفته‌اند. یاتاقان دارای ساچمه‌هایی می‌باشد که به داخل حلقه متصل شده‌اند. این دوقطعه از سایش و آسیب قطعات مختلف خودرو جلوگیری کرده و اصطکاک آنها را کاهش می‌دهند. تفاوت بین بلبرینگ و یاتاقان در ساختار، بازدهی، تحمل بار، اندازه و شکل ظاهری آنها می‌باشد.
بلبرینگ در قطعاتی مانند دینام، چرخ، گیربکس و اکسل نصب میشود. یاتاقانها در بین پیستون و میل لنگ قرار می‌گیرند و تحمل بار بیشتری نسبت به بلبرینگ دارند. یاتاقان در مقایسه با بلبرینگ به روان‌کاری بیشتری نیاز دارد. این قطعه‌ها هر کدام دارای مزایا و معایب خاصی می‌باشند. در ادامه‌ی این مقاله تفاوت‌های بلبرینگ و یاتاقان را بیشتر بررسی خواهیم کرد.
بلبرینگ چیست؟
این قطعه اصطکاک قسمت‌های مختلف خودرو‌ها را کاهش داده و از آسیب آنها جلوگیری می‌کند. بلبرینگ در ظاهر دارای تعدادی گوی فلزی لغزنده می‌باشد که بر روی سطح صیقلی به طور منظم قرار گرفته‌اند. گوی‌ها به دو صفحه‌‌ی متحرک متصل شده‌اند. توپ‌ها در حین حرکت خودرو می‌غلتند و قطعهای خاص را از سایش و خوردگی حفظ می‌نمایند.
این قطعه‌ها با روان کار‌ها عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند. نقش روانکار‌ها علاوه بر کمک به عملکرد سبب خنک کردن بلبرینگ میشود. بلبرینگ در حقیقت نوعی یاتاقان است که عملکرد خودرو را آسان‌تر کرده و به حرکت آن کمک می‌کند. بلبرینگ در اکسل، چرخ، دنده هرزگرد، فرمان، پلوس، گیربکس و دینام خودرو‌ها به کار می‌رود. بلبرینگ انواع مختلفی دارد که در بخش بلبرینگ صنعتی میتوانید انواع آن را مشاهده کنید.
یاتاقان چیست؟
یاتاقان قطعهای فلزی است که در شکل کمی با بلبرینگ متفاوت می‌باشد. یاتاقان بین پیستون و میل لنگ قرار گرفته و در این محل به عنوان تکیه گاه عمل می‌کند. یاتاقان از جسمی متحرک یا ثابت تشکیل شده است. هنگامی که پیستون و میل لنگ روی یکدیگر بدون یاتاقان قرار می‌گیرند دچار سایش یا خوردگی می‌شوند. یاتاق از آسیب قطعه‌ها جلوگیری می‌کند.
یاتاقانها لرزش و میزان صدای قطعات خودرو را کاهش می‌دهند و امنیت بالایی دارند. در واقع دو قطعه را با قدرت بالایی و محکم در کنار یکدیگر نگه می‌دارند. یاتاق دارای حلقه و ساچمه‌هایی است که در اندازه‌های متنوعی تولید میشود. ساچمه‌های یاتاقان در درون حلقه قرار دارند و با غلتش خود اصطکاک را کاهش می‌دهند. همچنین سبب راحت کار کردن قطعات می‌شوند.
تفاوت‌های بین بلبرینگ و یاتاقان
یاتاقان و بلبرینگ از نظر ساختار، عملکرد و تحمل بار دارای تفاوت‌های زیادی می‌باشند. بلبرینگ نوعی یاتاقان محسوب میشود تفاوت این دو بیشتر در یاتاقان لغزشی است. یاتاقان و بلبرینگ هر دو از هدر رفت انرژی و آسیب قطعات جلوگیری کرده و اصطکاک آنها را کاهش می‌دهند.
- یاتاقانها تنوع بالایی دارند و نوع لغزشی آنها کاربردی‌تر است. یاتاقان لغزشی دو نوع حلقه دارد که در داخل یکدیگر قرار گرفته‌اند. یکی از حلقه‌های یاتاقان متحرک است و دیگری به تکیه گاه متصل می‌باشد. بلبرینگها دارای گوی‌های فلزی و صیقلی هستند که با چرخش از آسیب قطعات خودرو جلوگیری می‌کنند.
- بلبرینگ در مقایسه با یاتاقان به روان کاری کمتری نیاز دارد. این قطعه در قسمت‌هایی از خودرو که به تحمل بار و فشار پایینی نیاز دارند استفاده میشود. بلبرینگها نسبت به یاتاقانها روان‌تر کار می‌کنند. یاتاقانها را به خوبی باید روان کاری کنید در غیر این صورت عملکرد بهتری نخواهند داشت.
- بلبرینگها در تمامی قطعات خودرو که در حال چرخش هستند بکار می‌روند. در حالی که یاتاقانها تنها در بخش‌های خاصی مانند پیستون و میل لنگ استفاده می‌شوند.
- یاتاقانها نسبت به بلبرینگها تحمل بار بیشتری دارند.
- یاتاقانها توان عملکرد در محیط مرطوب و داخل آب نیز دارند اما بلبرینگها این طور نیستند.
- بلبرینگها اندازه‌ی و ابعاد کمتری نسبت به یاتاقانها دارند.
مزایا و معایب بلبرینگ
بلبرینگها دارای مزایای بالایی می‌باشند و از اجزای جدا نشدنی خودرو‌ها هستند. بلبرینگها عملکرد راحتی از خود نشان می‌دهند و برای متحرک بودن به روان کاری چندانی نیاز ندارند. اگر بلبرینگها با دقت بالایی در محل مناسب اتصال یابند نیازبه بررسی ندارند. اندازه‌ی بلبرینگ کوچک‌تر است و به آسانی نصب میشود.
اما معایب بلبرینگها؛ بلبرینگها اگر به اندازه‌ی کافی روان کاری نشوند عملکرد ضعیفی از خود نشان خواهند داد. در عین حال نباید روغن بالایی به بلبرینگها بمالید چون باعث آسیب قطعات دیگر می‌شوند. روغن اضافی به بیرون نشت می‌کند و عملکرد قطعه‌ها را مختل می‌سازد. بلبرینگها عملکرد حساسی دارند و باید با دقت نصب و مورد استفاده قرار بگیرند.
از انواع بلبرینگ ها میتوان به : بلبرینگ تماس زاویه ای ، بلبرینگ خود تنظیم ، بلبرینگ شیار عمیق و بلبرینگ کف گرد اشاره کرد.
مزایا و معایب یاتاقان لغزشی
یاتاقان لغزشی از مزایای بالایی برخوردار است و دارای یکسری معایب نیز می‌باشد. یاتاقان‌های لغزشی قدرت تحمل بار بالایی دارند و قادر به کار در محیط مرطوب و داخل آب هستند. این یاتاقانها به آسانی قابل تعمیر می‌باشند و در شفت‌هایی با قطر بزرگ نیز به کار می‌روند. یاتاقان‌های لغزشی ضربات قوی و لرزش‌های بالایی را تحمل می‌کنند. در موقع تعمیر اجزای سازنده‌‌ی آنها به آسانی جدا می‌شوند. در موتور‌های احتراق داخلی قابل استفاده می‌باشند.
از معایب یاتاقانها باید گفت که پس از روان‌کاری امکان نشتی روغن دارند که باعث آسیب قطعات مورد استفاده می‌شوند. این قطعه‌ها بدون روان کار نمی‌توانند کار کنند. روانکار‌ها در بلبرینگ و یاتاقان نقش خنک کردن قسمت‌های مختلف خودرو را نیز دارند. در یاتاقانها برگرداندن دمای مایع به حالت اولیه کار سختی می‌باشد.
سخن پایانی
یاتاقان و بلبرینگ از قطعات پرکاربرد خودرو‌ها می‌باشند که سبب کاهش اصطکاک بخش‌های مختلف آنها می‌شوند. بلبرینگ در محل‌هایی که امکان چرخش خودرو وجود دارد استفاده میشود. این قطعه دارای گوی‌های فلزی صیقلی می‌باشد یاتاقان از بخش‌هایی مانند ساچمه و حلقه تشکیل شده است. در حین حرکت خودرو یاتاقان و بلبرینگ از سایش قطعه‌ی مورد نظر جلوگیری به عمل می‌آورند. یاتاقانها تحمل بار بیشتر و تعمیر آسانی دارند. تفاوت‌های بین بلبرینگ و یاتاقان در شکل ظاهری، عملکرد و تحمل بارآن‌ها بیشتر به چشم می‌خورند.
مترو : ایستگاه امام خمینی، 540 متر پیاده روی تا فروشگاه هایپر صنعت بلبرینگ
اتوبوس : خط 358 (پایانه بیهقی-اول فردوسی)، ایستگاه فردوسی آرژانتین، 670 متر پیاده روی تا فروشگاه هایپر صنعت بلبرینگ