آشنایی با کاسه نمد و موارد کاربردی کاسه نمد

در‌ قدیم برای آب بند کردن شفت‌های ماشین آلات و تجهیزات صنعتی از پارچه یا نمد استفاده می‌کردند. نمد دارای ویژگی خاصی است. روغن را جذب کرده و موجب پیشگیری از نشت و ریزش روغن و یا هر چیز سیال و رونده می‌شود. این قطعه به عنوان عضوی حساس و مهم در انواع خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاسه نمد‌ قطعه‌ای است که دارای سه بخش فنر ، واشر کاسه‌ای شکل فلزی و نمد فشرده است که مانع نشت سیالات در قطعات مکانیکی می‌شود‌. در ادامه به بررسی کاسه نمد و کاربرد آن پرداخته می‌شود.

نحوه عملکرد کاسه نمد چگونه است؟

شیوه عملکرد کاسه نمد بسیار ساده است. لبه کاسه نمد روی بخش دوار شفت قرار می‌گیرد و جداره (قطر بیرونی) در محفظه نگهدارنده به صورت فشرده چفت و یا بسته می‌شود و به این ترتیب، کاسه نمد در جای خود قرار می‌گیرد. برای جلوگیری از حرارت زیاد، لبه‌های کاسه نمد باید روغن‌کاری شود.

کاسه نمد از طریق پمپ کردن در محل برخورد لبه و سطح شفت، از ریزش جلوگیری می‌کند. جهت پمپ، نسبت مستقیمی با جهت پروفایل فشاری دارد. این پروفایل فشاری توسط گروه فنی و مهندسی لبه کنترل می‌شود. شیوه کار آن به گونه‌ای است که یک لایه روغن بین لبه کاسه نمد و سطح شفت وجود دارد. از طرفی نوعی ناهمواری بر روی لبه کاسه‌نمد تعبیه شده است. این ناهمواری‌ها به گونه‌ای قرار می‌گیرند که سیال را به طرف بخش روغنی پمپ می‌کند.

اجزای کاسه نمد

یک کاسه نمد از سه قطعه اصلی تشکیل شده است:

1. عنصر آب بندی: از نشت سیال بین شفت و محفظه فلزی کاسه نمد، جلوگیری می کند.
2. محفظه فلزی: وظیفه حفظ پایداری عنصر آب بندی را بر عهده دارد.
3. فنر: برای حفظ ماندگاری عنصر آب بندی در محفظه، در پشت عنصر آب بندی فشار محکم ایجاد می‌کند.

کاربرد کاسه نمد چیست؟

کاسه‌های نمدی یکی از محصولات لاستیک سازی است، که به عنوان درزگیر و محافظ در بین دو سطح، مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر چه این محصول ساختاری ساده دارد، اما نقش پرکاربردی در محافظت از قطعات اصلی خودروها دارد.

به علاوه درزگیری، شفت دوار و پوسته حاوی مواد سیال و روغن بوده تا از نشتی و ریزش مواد سیال به بیرون جلوگیری کند.

یکی از موارد کاربردی کاسه نمد، استفاده در دستگاههای مکانیکی و صنعت خودروسازی است. استفاده از جنس و مواد تفلون در کاسه نمد موجب پیشگیری از ریزش می‌شود.

در مجموع در سیستم‌ها متحرک که حرکت دوار، نوسانی و رفت و برگشتی وجود دارد از آن‌ها استفاده می‌‌شود که شامل موارد زیر است:

• حرکت دورانی: در این سیستم‌ها جهت چرخش برای آب‌بندی بسیار مهم است. شفت ممکن است در جهت ساعت و یا برعکس ساعت بگردد و یا در هر دو جهت چرخش کند.
• حرکت نوسانی: شفت در این نوع حرکت در یک قوس با زاویه‌ای معین نوسان می‌کند.
• حرکت رفت و برگشتی: شفت به صورت رفت و برگشتی وارد محفظه شده و از آن خارج می‌شود.

کاسه نمد در خودرو

در هر بخش از خودرو که از روغن استفاده کند کاسه نمد نیز یکی از اعضای اصلی آن خواهد بود؛ بنابراین در سیستم‌های انتقال قدرت، فرمان و ترمز این قطعه وجود دارد که در ادامه شرح داده می‌شود.

کاسه نمد پلوس

کاسه نمد پلوس یک قطعه پلاستیکی بوده که در محل اتصال پلوس با دیفرانسیل یا جعبه دهنده قرار دارد. وظیفه این قطعه جلوگیری ریزش روغن از جعبه دنده (گیربکس) یا محفظه دیفرانسیل است.

کاسه نمد گیربکس

برای جلوگیری از نشت روغن در محورهای ورودی و خروجی جعبه دنده خودرو از کاسه نمد گیربکس کمک گرفته می‌شود. بل توجه به اینکه تعویض کاسه نمد گیربکس یک فرآیند زمان‌بر و پرخرج است برای پیشگیری از خوردگی و کاهش نیاز به تعویض از کاسه نمدهای مارپیچ استفاده می‌گردد.

کاسه نمد میل سوپاپ

این کاسه نمد در سرسیلندر قرار دارد و برای اینکه از ریزش روغن در پایان میل سوپاپ جلوگیری کند، استفاده می‌شود. اصولا کاسه نمد میل سوپاپ از قطعاتی با مقاومت بالا ساخته شده و تا مدت زمان زیادی نیاز به تعمیر ندارد. اما این قطعه هم پس از مدتی خورده شده و در این ناحیه روغن‌ریزی برای موتور بسیار خطرناک خواهد شد. زیرا هم امکان تخلیه ریزریز روغن و صدمه به موتور وجود دارد و هم احتمال خواهد داشت روغن بر روی تسمه تایم ریخته شود که در هر دو صورت صدمات بسیار زیادی به موتور وارد می‌‌کند. با تخلیه روغن موتور کاملا از کار افتاده و ممکن است بسوزد.

کاسه نمد میل‌لنگ

از کاسه نمد میل‌لنگ با این هدف استفاده می‌‌شود که روغن به طور مجدد به مخزن روغن منتقل شده و از روغن‌ریزی جلوگیری شود. در کل موتور خودرو از دو کاسه نمد تشکیل شده که عبارتند از: یکی در جلوی موتور و پشت پولی سر میل‌لنگ و دیگری پشت فلایویل، در واقع این قطعه کوچک نقش مهمی در سلامت موتور خودرو دارد.

سخن پایانی

کاسه نمد قطعه‌ای حساس و مهم در خودرو است. این جزء ساده وظیفه پیشگیری از ریزش روغن را بر عهده دارد. اجزای اصلی کاسه نمد شامل عنصر آب‌بندی، عنصر فلزی و فنر است. کاربرد کاسه نمد در درزگیری، آب بندی، محافظت از مواد سیال است. انواع کاسه نمد عبارتند از؛ کاسه نمد میل‌لنگ، میل سوپاپ، گیربکس و پلوس است که هر یک کاربرد جداگانه دارد. کاسه نمد قطعه‌ای است که در تمامی سیستم‌های هیدرولیکی از جمله پمپ‌ها، پیستون‌ها و اتصالات مختلف به کار می‌آید. در تمامی سیستم‌های متحرک که حرکات دورانی، رفت و برگشت و نوسانی وجود دارد، از کاسه نمد کمک گرفته می‌شود.